تا سال ۲۰۱۶ فقط یک اتریوم وجود داشت، اما هک بزرگی که در ۱۷ ژوئن سال ۲۰۱۶ رخ داد باعث شد اتریوم جدیدی خلق شود و اتریوم قبلی «اتریوم کلاسیک» نام بگیرد. در این مقاله داستان پیدایش اتریوم کلاسیک و تفاوت‌های آن با اتریوم را مرور می‌کنیم. در ادامه با ارزدیجیتال همراه باشید.
اتریوم زاده ذهن خلاق «ویتالیک بوترین»، یک برنامه‌نویس و نابغه روسی است. او از جمله اولین توسعه دهندگانی بود که به سمت بیت کوین و تکنولوژی بلاک چین رفت. ویتالیک در اواخر سال ۲۰۱۳، به دلیل اینکه بیت کوین نمی‌توانست از عهده برخی کارها بیاید، پلتفرمی جدید را معرفی کرد که ما آن را با نام اتریوم می‌شناسیم.
اتریوم یک پلتفرم غیرمتمرکز بر پایه قراردادهای هوشمند است که قصد دارد تا یک ابرکامپیوتر در سطح جهانی باشد. ارز این پلتفرم نیز اتر (ETH) نام دارد. روی شبکه و بلاک چینِ اتریوم می‌توان برنامه‌های غیرمتمرکز پیاده‌سازی کرد که تا همیشه و بدون نیاز به هیچ‌گونه واسطه به کار خود ادامه می‌دهند. هیچ‌گونه احتمال از کارافتادگی، سانسور، تقلب یا دخالت افراد شخص ثالث برای برنامه‌هایی که روی اتریوم اجرا می‌شوند، وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر درباره این پلتفرم بی‌نظیر می‌توانید به پست «اتریوم چیست؟» مراجعه کنید.
حالا بیایید به بحث اتریوم و اتریوم کلاسیک بپردازیم. تفاوت این دو چیست؟ اما قبل از آن داستان به وجود آمدن یک اتریوم دیگر را مرور می‌کنیم.
تا سال ۲۰۱۶ همه چیز بر وفق مراد اتریوم پیش می‌رفت. این شبکه توانسته بود تمام برنامه‌های از پیش تعیین شده خود را در زمان مقرر انجام دهد. با اینکه کمتر از دو سال از راه‌اندازی رسمی شبکه گذشته بود، قیمت هر واحد اتر با رشد چند صد درصدی به بالای ۲۱ دلار رسیده و با اختلاف زیاد نسبت به لایت کوین در رده دوم بازار جای گرفته بود.
در ماه می ۲۰۱۶، یک طرح انقلابی به نام DAO برای اتریوم معرفی شد که امیدواری‌ها به آینده اتریوم را دو چندان کرد. قبل از اینکه مفهوم DAO را درک کنید، لازم است تا با مفهوم قرارداد هوشمند آشنا شوید. تمام اکوسیستم اتریوم بر پایه قراردادهای هوشمند کار می‌کند.
قرارداد هوشمند چیست؟
برای درک بهتر قراردادهای هوشمند، ابتدا بیایید تا یکبار مفهوم قرارداد را با هم مرور کنیم. قراردادی عادی، توافقی است که دو یا چند نفر را متعهد می‌سازد که کاری را انجام دهند؛ مثل قرارداد خریدوفروش ملک یا ماشین. برای اینکه قراردادی که می‌بندید معتبر باشد، به شاهد نیاز دارید، این شاهد می‌تواند دفتر مشاور املاک باشد یا دفتر ثبت اسناد یا هر نهاد دیگری.
حالا قرارداد هوشمند چیست؟ قرارداد هوشمند یک کد برنامه‌نویسی است که پس از اجرا شدن روی بلاک چین دیگر نمی‌توان آن را متوقف کرد و جلوی اجرای آن را گرفت. هر وقت شرایط قرارداد رخ دهد، مفاد قرارداد بدون شک اجرا خواهد شد. برای اجرای قرارداد هوشمند نیاز به واسطه نیست. با استفاده از قرارداد هوشمند می‌توان برنامه غیرمتمرکز ساخت. از نظر تئوری زمانی که یک برنامه غیرمتمرکز روی بلاک چین اتریوم اجرا شود، دیگر قابل توقف یا کنترل توسط یک شخص خاص نیست.
DAO چیست؟
DAO، مخفف کلمه «Decentralized Autonomous Organization» به معنای «سازمان خودگران غیرمتمرکز»، یک قرارداد هوشمند پیشرفته بود که می‌رفت تا انقلابی بزرگ بر روی بلاک چینِ اتریوم باشد. به زبان ساده DAO یک صندوق سرمایه‌گذاری بود که به صورت غیرمتمرکز توسط سرمایه‌گذارانش اداره می‌شد و هدف آن جذب سرمایه برای توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز بود.
روند کار DAO به این صورت بود که مردم می‌توانستند اتریوم بخرند و به DAO واریز کنند. در قبال اتریوم‌ها، DAO به سرمایه‌گذاران توکن‌هایی میداد که با آن توکن‌ها، در صندوق حق رای پیدا می‌کردند.
برنامه نویسان می‌توانستند ایده‌های خود را ارسال کنند و سپس در میان دارندگان توکن‌های DAO رای گیری انجام می‌شد. اگر ۲۰ درصد موافقت خود را با طرح اعلام می‌کردند، صندوق DAO به طور خودکار سرمایه مورد نیاز را در اختیار توسعه‌دهنده قرار میداد تا با آن بتواند برنامه خود را بسازد و بعد از ساختن برنامه، سود خوبی نصیب خودش و سرمایه‌گذاران شود.
طرح اگر چه پیچیده بود اما از نظر روند اجرا هیچ مشکلی نداشت.
برنامه DAO اولین سازمان خودگردان غیرمتمرکز بود که به صورت گسترده شروع به کار کرد و همه فرایندها به صورت غیرمتمرکز و بدون واسطه در انجام می‌شد. دموکراسی به معنای واقعی.
در کمتر از ۳۰ روز از معرفی DAO، این صندوق، معادل بیش از ۱۵۰ میلیون دلار اتریوم جذب کرد و سرمایه‌گذاران زیادی برای خریدن توکن‌های بیشتر لحظه شماری می‌کردند. ۱۵۰ میلیون دلار اتریوم در آن زمان ۱۴ درصد از کل اتریوم‌های استخراج شده بود.
در کد DAO یک تابع تعریف شده بود که با آن سرمایه‌گذاران می‌توانستند هر وقت خواستند توکن‌های DAOی خود را بدهند و اتریوم‌هایشان را پس بگیرند.
همچنین در DAO امکان ایجاد «بچه DAO» یا همان «Child DAO » هم وجود داشت به این صورت که سرمایه‌گذاران می‌توانستند با توکن‌های خود یک DAO ی شخصی برای خودشان درست کنند و در آن به برنامه‌های غیرمتمرکز سرمایه‌ی کار بدهند.
تفاوت‌های اتریوم و اتریوم کلاسیک
می‌توانیم بگوییم که درباره اتریوم و اتریوم کلاسیک، قدرت بر ایدئولوژی پیروز شد. با توجه به رفتن عده زیادی از توسعه‌دهندگان و فعالان به روی اتریوم، قدرت و تاثیرگذاری شبکه اتریوم به شدت بالاتر از اتریوم کلاسیک است.
برنامه‌های غیرمتمرکز
به گفته یکی از توسعه دهندگان اصلی اتریوم کلاسیک، پس از فورک حدود ۹۰ درصد توسعه دهندگان و برنامه‌های غیرمتمرکز (Dappها) به اتریوم منتقل شدند. برنامه‌های غیرمتمرکز روی اتریوم نسبت به اتریوم کلاسیک تا حد زیادی بیشتر است، به طوری که تعداد Dappهای فعال اتریوم کلاسیک به تعداد انگشتان دست هم نمی‌رسد.
روی اتریوم کلاسیک ابزارهای توسعه زیادی وجود ندارد که کار را برای برنامه‌نویسی سخت می‌کند. به عنوان مثال توسعه دهندگان اتریوم می‌توانند از متامسک (Metamask) و سایر افزونه‌های توسعه بهره‌مند شوند اما توسعه دهندگان اتریوم کلاسیک به چنین چیزی دسترسی ندارند.
بازار
از نظر قیمت و حجم معاملات، در حالی که عرضه هر دو تقریبا یکسان است، اتریوم کلاسیک در مقابل اتریوم حرفی برای گفتن ندارد. اتریوم مدت‌هاست که در رده دوم جا خشک کرده است اما اتریوم کلاسیک پس از فورک وضعیت بسیار وحشتناکی داشت و مدام به رده‌های پایین‌تر بازار می‌رفت.
ماینینگ
هر دو ارز از یک الگوریتم استخراج یعنی همان Ethash استفاده می‌کنند و بنابراین می‌توان برای هر دو از یک سخت افزار استخراج استفاده کرد. سودآوری ماینینگ در هر دو تقریبا یکسان است زیرا وقتی سودآوری یکی افزایش می‌یابد، ماینرها به سمت آن هجوم می‌برند که باعث ایجاد یک تعادل نسبی میان این دو می‌گردد.
در حالی که اتریوم به دنبال آن است که با استفاده از الگوریتم ProgPow جلوی استخراج با دستگاه‌های مخصوص یعنی همان ASICها را بگیرد، اتریوم کلاسیک تاکنون این رویه را در پیش نگرفته است. با اجرا شدن ProgPow روی اتریوم، استخراج آن فقط با کارت گرافیک (GPU) امکان‌پذیر بود اما اتریوم کلاسیک را می‌توان به راحتی با ASIC استخراج کرد.از همه مهمتر، اتریوم به دنبال آن است که از اثبات کار (Proof Of Work) یا همان ماینینگ به سمت اثبات سهام (Proof Of Stake) برود که در آن برای تایید تراکنش‌ها نیاز به مصرف برق و استفاده از سخت افزار نیست و افراد می‌توانند با خرید اتریوم و اختصاص دادن آن به شبکه، از تایید تراکنش‌ها کسب درآمد کنند. این در حالی است که اتریوم کلاسیک چنین برنامه‌ای را ندارد.در حالی که تعداد واحدهای اتریوم هنوز سقف مشخصی ندارد و برای آن تورم سالانه در نظر گرفته خواهد شد، تعداد واحدهای اتریوم کلاسیک محدود است و فقط تا ۲۱۰ میلیون واحد از آن استخراج خواهد شد.
