وضعیت صنعت استخراج ارزهای دیجیتال در ایران بسیار پیچیده‌تر از چیزی است که به نظر می‌رسد. تا اوایل سال ۹۸ ماینرهای ایرانی با قدرت در این صنعت فعالیت می‌کردند و شرایط مناسبی حاکم بود. اما در خرداد ۹۸ دولت و مقامات قضایی موجی از بگیر و ببندها (به‌معنای واقعی کلمه) را آغاز کردند. در تابستان آن سال، هزاران دستگاه استخراج توقیف شد و ده‌ها نفر از فعالان با جریمه‌های سنگین روبه‌رو شدند.
در ۱۳ مرداد ۹۸، مصوبه ماینینگ در دولت به تصویب رسید. این مصوبه ماینینگ را به‌عنوان یک فعالیت قانونی به رسمیت شناخت، اما ماینرها ملزم شدند که از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز دریافت کنند. همچنین ماینینگ با برق کشاورزی، صنعتی، خانگی و تجاری ممنوع اعلام شد. بر اساس این مصوبه، ماینرها باید از وزارت نیرو برقی با تعرفه صادراتی دریافت کنند که با قیمت متوسط هر کیلووات ۹۶۵ تومان، این تعرفه تقریباً ۹ برابر بیشتر از برق صنعتی بود که ماینرها قبلاً از آن استفاده می‌کردند.
از طرف دیگر، به‌دلیل مشکلات گمرک، بیشتر دستگاه‌های استخراج موجود در کشور برچسب قاچاق خوردند که طبق قانون، مقامات قضایی می‌توانستند آنها را ضبط کنند.
در فروردین ماه ۱۴۰۰، بار دیگر قوانین مربوط به تأمین برق مراکز ماینینگ دستخوش تغییر شد. طبق ابلاغیه جدید وزارت نیرو، از این به بعد، اوقات سال به سه دسته نوع ۱ (اوج بحرانی)، نوع ۲ (محدودیت بار) و نوع ۳ (عادی) تقسیم‌بندی می‌شود که هریک تعرفه و شرایط خاص خود را دارند. بر این اساس، بهای هر کیلووات ساعت برق مصرفی مراکز استخراج برابر با ۱۶,۵۷۴ ریال تعیین شده است که این میزان در زمان‌های نوع ۳ (عادی) با ضریب نیم و در زمان‌های نوع ۲ (محدودیت دار) با ضریب ۲ محاسبه خواهد شد. همچنین در زمان‌های نوع ۱ (اوج بحرانی) فروش برق به مراکز ماینینگ از طریق شبکه، ممنوع خواهد بود.
عوامل مؤثر در قیمت ماینر
قدرت پردازش یا هش‌ریت دستگاه
هش ریت، قدرت پردازش دستگاه‌های استخراج را نشان می‌دهد و هرچه بیشتر باشد، قدرت دستگاه بالاتر است. به‌زبان ساده، این قدرت پردازش به این معناست که دستگاه استخراج چقدر می‌تواند در پردازش بلاک‌ها به شبکه کمک کند.
بنابراین هرچه این قدرت پردازش یا هش‌ریت بیشتر باشد، دستگاه توان محاسباتی بیشتری داشته و در یک زمان مشخص مقدار بیشتری ارز دیجیتال استخراج می‌کند.
به‌طور میانگین هش ریت دستگاه‌های استخراجی که در حال حاضر در ایران رایج‌اند در محدوده ۱۴ تا ۵۰ تراهش بر ثانیه (TH/S) قرار دارد.
مصرف برق
مصرف برق در کنار هش ریت مهمترین متغیری است که بر سودآوری ماینینگ، بازگشت سرمایه و در نتیجه قیمت ماینر تأثیر مستقیم دارد. در کشورهایی که تعرفه برق بالاست، دستگاه‌های ماینینگِ پرمصرف (نسبت به قدرت) بسیار ارزان هستند.
به‌عنوان نمونه، دستگاه Whatsminer M۳x با قدرت ۱۲ تراهش و مصرف برق ۲,۱۰۰ وات یکی از پرمصرف‌ترین دستگاه‌های استخراج بیت کوین است. تا چندی پیش که ماینرها در ایران با استفاده از تعرفه برق صنعتی استخراج بیت کوین انجام می‌دادند و قیمت بیت کوین و سختی شبکه در وضعیت مناسبی قرار داشت، این دستگاه سودآوری خوبی داشت و قیمت آن به بالای ۶ میلیون تومان هم می‌رسید، اما حالا با وجود افزایش قیمت برق ماینینگ در ایران و سختی شبکه بالا، سودآوری این ماینر ناچیز است و با قیمت ۲ میلیون تومان هم به فروش می‌رسد.
مصرف برق یک ماینر با قدرت آن و مصرف دیگر دستگاه‌ها ارتباط دارد. مثلاً دستگاهی که ۵۰ تراهش قدرت دارد و مصرف برقش ۲,۱۰۰ وات است، نسبت به قدرت و دیگر دستگاه‌های موجود، پرمصرف محسوب نمی‌شود.
وضعیت شبکه و قیمت
سختی شبکه (Difficulty) متغیری در بیت کوین و برخی ارزهای دیجیتال است که با افزایش قدرت پردازش شبکه، سختی هم افزایش می‌یابد و استخراج را سخت‌تر می‌کند.
زمانی که سختی استخراج افزایش پیدا کند و قیمت ارز دیجیتال استخراجی (مثل قیمت بیت کوین) هم نسبت به آن افزایش نیابد، سودآوری دستگاه‌های ماینر کاهش می‌یابد و در نتیجه قیمت آنها نیز با کاهش مواجه می‌شود.
به‌دلیل ورود دستگاه‌های استخراج جدید، قدرت پرداش شبکه بالا می‌رود و سختی هم افزایش می‌یابد که در نتیجه پس از مدتی، سودآوری دستگاه‌های استخراج قدیمی از بین می‌رود و قیمتشان سقوط می‌کند.
وزن و اندازه
کوچک و به‌اصطلاح جمع و جور بودن و همچنین سبک‌بودن دستگاه‌های استخراج به‌عنوان مزیت در نظر گرفته می‌شود و در قیمت این دستگاه‌ها تأثیرگذار است. وزن و اندازه دستگاه‌هایی که به‌صورت انبوه استفاده می‌شوند، تقریباً مشابه با یکدیگر است.
شرکت و برند تولیدکننده
حتماً شما هم هنگام خرید لپ‌تاپ یا گوشی، یکی از مهمترین مسائلی که به آن توجه می‌کنید، برند آن محصول است. برخی از محصولات صرفاً به‌خاطر اینکه برند و کارخانه‌ای که آن را تولید کرده سابقه درخشانی در آن حوزه دارند، قیمتشان بالاتر است.
در میان دستگاه‌های استخراج نیز، اینکه چه شرکتی آن را تولید کرده است، اهمیت زیادی دارد. از مشهورترین کمپانی‌هایی که در حال حاضر دستگاه استخراج تولید می‌کنند می‌توان به شرکت بیت‌مین (Bitmain) تولیدکننده ماینرهای انت‌ماینر (Antminer) و شرکت میکروبی‌تی (MicroBT)، تولیدکننده ماینرهای واتس‌ماینر (Whatsminer) اشاره کرد. قیمت محصولات این دو شرکت نسبت به سایر شرکت‌ها بالاتر است.
